Rozważanie kremacji jako alternatywnej formy pochówku może rodzić wiele pytań. Gdzie należy pochować urnę? Czy można ją przechowywać w domu? Jakie są koszty związane z pochówkiem urny? W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te i inne pytania, aby pomóc Ci podjąć świadomą decyzję. Pamiętaj, że polskie prawo jasno określa, że miejsce pochówku urny musi być zgodne z prawem praz obowiązującymi przepisami, i mimo że prób zmian było wiele (a ostatnia miała wejść w życie 1 czerwca 2023), to wciąż obowiązuje nas ustawa z 1972 r, która wprowadza bardzo dużo ograniczęń.
Spis treści
Jak wygląda pochówek urny zgodnie z polskim prawem?
Zgodnie z polskim prawem, pochówek urny z prochami zmarłego musi odbyć się na cmentarzu. Prochy mogą być złożone w grobie ziemnym, murowanym, w specjalnych katakumbach, czy w kolumbarium – specjalnie wygospodarowanych niszach przeznaczonych na urny. Wszystko to jest zgodne z przepisami zawartymi w ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Koniecznie musimy zwrócić uwagę, że te same przepisy dotyczą zarówno pochówku ciała, jak i prochów zmarłego. Niezależnie od formy pochówku, miejsce spoczynku musi być zgodne z prawem, a ciało lub prochy muszą być traktowane z należytym szacunkiem i godnością.
W świetle prawa kanonicznego, ceremonia pogrzebowa urny z prochami różni się nieco od tradycyjnej. Kościół katolicki dopuszcza kremację zwłok do obrządku, ale zgodnie z założeniami episkopatu najpierw powinna odbyć się msza święta nad trumną z ciałem zmarłego, a dopiero później może nastąpić proces spopielenia zwłok i złożenia urny na cmentarzu. Jednak są pewne wyjątki, na przykład gdy śmierć nastąpiła za granicą, możliwe jest dokonanie spopielenia zwłok w innym kraju, a następnie przetransportowanie urny do Polski. Kościół zezwala na wcześniejszą kremację również w sytuacji, gdy rodzina musi dotrzeć do kraju z daleka i potrzebuje na to więcej czasu.
Podsumowując, zarówno prawo świeckie, jak i kanoniczne, wymaga szacunku i godności w traktowaniu ciała zmarłego, niezależnie od tego, czy jest to ciało, czy prochy.
Co możemy wykorzystać jako urnę pogrzebową?
Wybór urny pogrzebowej jest niezwykle ważny, ponieważ staje się ona ostatnim domem dla naszych bliskich. Urny mogą być wykonane z różnych materiałów, a wybór zależy od naszych osobistych preferencji, jak również od wymagań lokalnego miejsca pochówku. Cmentarze z reguły wymagają, aby prochy zostały składowane w urnie, pozostawiając raczej dowolność pod kątem ich materiału.
Urny mogą być wykonane z drewna, kamienia, metalu, ceramiki, porcelany, kompozytów, szkła, a nawet materiałów biodegradowalnych. Każdy z tych materiałów ma swoje unikalne cechy, które mogą odzwierciedlać osobowość i pasje zmarłego.
Pamiętajmy, że wybór odpowiedniej urny jest więc nie tylko kwestią estetyki, ale także zgodności z przepisami, natomiast sam pojemnik powinien odpowiadać jako forma naszego okazania godności i szacunku do pamięci zmarłego, niezależnie od materiału, z którego jest wykonana.
Czy możemy pochować urnę w innym miejscu niż cmentarz?
Zgodnie z polskim prawem, pochówek urny z prochami zmarłego musi odbyć się na cmentarzu. Prochy mogą być złożone w grobie ziemnym, murowanym, w specjalnych katakumbach, czy w kolumbarium – specjalnie wygospodarowanych niszach przeznaczonych na urny.
Jednakże, istnieją pewne wyjątki, które pozwalają na pochówek urny poza cmentarzem. Takie sytuacje wymagają specjalnej zgody ministra ds. budownictwa w porozumieniu z ministrem zdrowia. Najpopularniejszą alternatywą jest pochówek na morzu, ale jest on możliwy tylko w sytuacji, gdy do śmierci doszło w trakcie rejsu i nie ma możliwości, by zwłoki zostały przetransportowane na ląd w czasie krótszym niż 24 godziny.
Warto jednak podkreślić, że przechowywanie urny w domu czy rozsypanie prochów w jakimkolwiek miejscu poza cmentarzem jest niezgodne z prawem jest niezgodne z prawem. Niewłaściwe postępowanie z prochami może skutkować karą grzywny lub aresztem.
Nowe przepisy pochówku od 2023
Od marca 2023 roku, polskie prawo zakładało wprowadzenie nowych przepisów dotyczących pochówku. Zgodnie z nimi, możliwe miało by być przekazanie ciała zmarłego do badań naukowych lub celów dydaktycznych, pod warunkiem, że osoba zmarła wyraziła na to zgodę za życia. Zmiany powinny były objąć również kwestię pochówku prochów po kremacji.
Zgodnie z treścią propozycji, prochy miały by móc być przechowywane w domu lub rozsypane w miejscu wybranym przez zmarłego, o ile nie naruszy to porządku publicznego. Wprowadzone miałyby zostać również nowe regulacje dotyczące cmentarzy. Będą one musiały posiadać specjalne miejsca przeznaczone na pochówek osób niewierzących oraz osób innych wyznań niż dominujące na danym cmentarzu. Wszystko to ma na celu dostosowanie prawa do zmieniających się potrzeb i oczekiwań społeczeństwa.
Niestety mimo pierwotnej deklaracji na 01.06.2023, ustawa wciąż nie została przyjęta.
Ile kosztuje pochówek urny?
Koszt pochówku urny zależy od wielu czynników, w tym od ceny samej urny oraz kosztu kremacji. Cena urny pogrzebowej jest zróżnicowana i może wahać się od 300 zł do 2500 zł, w zależności od materiału wykonania, rozmiaru, wzoru i stopnia personalizacji. Z drugiej strony, koszt kremacji w 2024 roku oscyluje wokół 550 zł, ale warto pamiętać, że do kosztów należy doliczyć elementy takie jak trumna kremacyjna, urna czy organizacja samej ceremonii pogrzebowej.
W zależności od regionu Polski, koszt kremacji może wynosić od około 815 zł na Dolnym Śląsku do nawet 1,460 zł w województwie mazowieckim. Wszystko to oznacza, że całkowity koszt pochówku urny, uwzględniając kremację, zakup urny i organizację ceremonii pogrzebowej, może wynieść od około 2000 zł do nawet 5000 zł.