Likwidacja grobu to proces, który może wywołać wiele pytań i wątpliwości wśród osób, które po raz pierwszy się z nim zetkną. W niniejszym artykule postaramy się wyjaśnić kluczowe zagadnienia związane z likwidacją grobu, takie jak: obowiązujące przepisy prawa polskiego, na czym polega likwidacja grobu, czy istnieje możliwość odwołania się od likwidacji, jak jej uniknąć oraz jak wygląda ponowny pochówek przed upływem 20 lat.
Spis treści
Miejsce na cmentarzu a prawo polskie
Organizacja pochówków w Polsce oparta jest na przestarzałych przepisach ustawy z 1959 roku, która w wielu aspektach powiela zapisy ustawy z 1932 roku. Mimo swojego wieku, ustawodawstwo to nadal reguluje kwestie związane z miejscami grzebalnymi oraz postępowaniem z prochami ludzkimi. Oto kilka kluczowych informacji wynikających z obowiązującego prawa:
Wykup miejsca na cmentarzu: Zgodnie z ustawą, miejsce na cmentarzu można wykupić na okres minimum 20 lat, bez możliwości wykupienia wieczystego. W praktyce oznacza to, że po upływie tego czasu, grób może zostać zlikwidowany jeśli rodzina nie przedłuży umowy z zarządem cmentarza.
Postępowanie z prochami ludzkimi: W Polsce, prochy ludzkie po spopieleniu można grzebać jedynie na cmentarzach, w grobach lub kolumbariach. Rozsypywanie prochów, przechowywanie ich w domu czy grzebanie w miejscach innych niż cmentarze jest zabronione, mimo że prochy są biologicznie nieaktywne i bezpieczne dla środowiska.
Przedłużenie umowy na użytkowanie: Choć ustawowe minimum wynosi 20 lat, wiele zarządów cmentarzy, zwłaszcza komunalnych, oferuje dłuższy okres użytkowania miejsca pochówku, nawet do 25-30 lat. Aby przedłużyć umowę, należy zgłosić chęć prolongowania rezerwacji miejsca na kolejny okres umowny i wnieść opłatę zgodną z obowiązującym cennikiem.
Warto mieć na uwadze, że zarówno wykup miejsca na cmentarzu, jak i przedłużenie umowy, to kwestie uregulowane na poziomie umów cywilnoprawnych z zarządem cmentarza. W związku z tym, warto śledzić obowiązujące na danym cmentarzu regulaminy oraz terminy płatności, aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji związanych z likwidacją grobu.
Na czym polega likwidacja grobu?
Likwidacja grobu to proces, który może zostać zainicjowany przez zarząd cmentarza w przypadku, gdy nie są spełnione określone warunki. Aby lepiej zrozumieć, na czym polega likwidacja grobu, warto przyjrzeć się krok po kroku procedurze oraz konsekwencjom tego procesu.
Powody likwidacji grobu
Zarząd cmentarza może podjąć decyzję o likwidacji grobu, gdy:
- umowa na użytkowanie miejsca grzebalnego nie została przedłużona przez krewnych lub znajomych osób pochowanych w grobie
- grób oraz jego otoczenie wykazują oznaki zapomnienia, opuszczenia, braku zainteresowania i wykonywania czynności pielęgnacyjnych czy remontowych
Procedura likwidacji grobu
Procedura likwidacji grobu obejmuje następujące etapy:
- Zarząd cmentarza informuje użytkownika grobu o zamiarze likwidacji, dając możliwość przedłużenia umowy i opłacenia należnych opłat.
- Jeśli użytkownik grobu nie zareaguje na powiadomienie, zarząd cmentarza przystępuje do likwidacji grobu.
- W trakcie likwidacji grobu usuwane są zewnętrzne elementy mogiły, takie jak płyty nagrobne, tablice, krzyże czy inne ozdoby.
- Wnętrze grobu pozostaje nienaruszone, a szczątki złożone w mogile nie są przemieszczane ani nie są przekopywane.
Konsekwencje likwidacji grobu
Likwidacja grobu może prowadzić do następujących konsekwencji:
- utrata miejsca pochówku dla krewnych lub znajomych osób pochowanych w grobie
- możliwość pochowania innych osób w tym samym grobie
- brak widocznych oznaczeń informujących o pochowanych osobach na grobie (choć informacje te pozostają w księgach cmentarnych)
Warto pamiętać, że likwidacja grobu nie jest równoznaczna z usunięciem szczątków osób pochowanych w mogile. Szczątki pozostają w grobie, a jedynie zewnętrzne elementy grobu są usuwane. W przypadku, gdy rodzina chce zachować miejsce pochówku, kluczowe jest dbanie o grób, przedłużanie umowy z zarządem cmentarza oraz opłacanie wymaganych opłat.
Czy od likwidacji grobu można się odwołać?
W sytuacji, gdy zarząd cmentarza podjął decyzję o likwidacji grobu, krewni zmarłego mają możliwość odwołania się od tej decyzji. Aby to zrobić, należy podjąć następujące kroki:
Zgłoszenie wniosku do administracji cmentarza
W pierwszej kolejności należy złożyć wniosek do administracji cmentarza o umieszczenie tabliczki informacyjnej z nazwiskiem bliskiej osoby. Wniosek powinien zawierać informacje o zmarłym, dane kontaktowe wnioskodawcy oraz ewentualne dowody na dbałość o grób, takie jak zdjęcia czy rachunki za usługi konserwacji.
Udowodnienie dbałości o grób
W przypadku, gdy administracja cmentarza odrzuci wniosek, można przedstawić dodatkowe dowody na dbałość o grób, np. świadectwa osób, które mogą potwierdzić pielęgnację grobu, dokumenty dotyczące wcześniejszych opłat czy umowy z firmami odpowiedzialnymi za utrzymanie grobu.
Odwołanie do sądu
Jeśli administracja cmentarza nadal odmawia przywrócenia oznaczenia grobu, można złożyć skargę do sądu. Skarga powinna zawierać szczegółowe uzasadnienie, dlaczego likwidacja grobu była nieuzasadniona oraz ewentualne wnioski o odszkodowanie lub zadośćuczynienie. Proces sądowy może być czasochłonny i kosztowny, dlatego warto rozważyć skorzystanie z pomocy prawnika.
Kontakty z lokalnymi władzami
Warto również nawiązać kontakt z lokalnymi władzami, takimi jak urząd miasta czy gminy, które mogą być odpowiedzialne za zarządzanie cmentarzem. Można przedstawić im swoją sytuację i poprosić o wsparcie w rozwiązaniu problemu.
Współpraca z innymi rodzinami
W przypadku, gdy na cmentarzu dochodzi do wielu likwidacji grobów, warto połączyć siły z innymi rodzinami poszkodowanymi przez takie działania. Razem można wystąpić do administracji cmentarza lub władz lokalnych z żądaniem zmiany polityki likwidacji grobów.
Likwidacja grobu – jak można jej uniknąć?
Aby uniknąć likwidacji grobu, warto zastosować się do poniższych wskazówek:
- Przedłużenie umowy z właścicielem cmentarza: W terminie upływu okresu umowy, zgłoś do zarządu cmentarza chęć prolongowania rezerwacji miejsca na kolejny okres umowny. Proces przedłużenia prawa do użytkowania miejsca grzebalnego jest prosty, choć może wiązać się z dodatkowymi kosztami.
- Złożenie zastrzeżenia ponownego użycia grobu: Podczas zgłaszania chęci prolongowania rezerwacji miejsca, złożyć zastrzeżenie przeciwko pochowaniu innych osób w grobie. Zastrzeżenie wraz z uiszczeniem opłaty przewidzianej za pochowanie zwłok sprawi, że grób nadal będzie w użytkowaniu. Zastrzeżenie ma skutek na dalszych 20 lat i może być odnowione.
- Utrzymywanie grobu w dobrym stanie: Regularnie dbać o grób, wykonywać czynności pielęgnacyjne i remontowe, aby zarząd cmentarza nie uznał go za opuszczony i zaniedbany.
- Kontakt z administracją cmentarza: W przypadku problemów z opłatami, warto nawiązać kontakt z administracją cmentarza, która zazwyczaj z wyrozumiałością podchodzi do opóźnień w uiszczaniu opłat cmentarnych i może pozwolić na rozłożenie płatności na dogodne raty.
- Zlecenie opieki nad grobem profesjonalnej firmie: Jeśli nie jesteśmy w stanie samodzielnie dbać o grób, warto zlecić opiekę nad nim profesjonalnej firmie. Groby zadbane i dobrze utrzymane mają większe szanse na nienaruszalność niż te popadające w ruinę i całkowicie opuszczone.
- Informowanie rodziny i znajomych o istnieniu grobu: W przypadku osób starszych lub samotnych, ważne jest, aby poinformować rodzinę i znajomych o istnieniu grobu oraz o obowiązujących przepisach i opłatach związanych z jego utrzymaniem. Dzięki temu, w razie naszej śmierci lub wyjazdu za granicę, istnieje większa szansa, że ktoś z bliskich będzie kontynuować opiekę nad grobem.
Podsumowując, aby uniknąć likwidacji grobu, należy przedłużyć umowę z właścicielem cmentarza, dbać o stan grobu, utrzymywać kontakt z administracją cmentarza, ewentualnie zlecić opiekę nad grobem profesjonalnej firmie oraz poinformować rodzinę i znajomych o istnieniu grobu.
Ponowny pochówek przed upływem 20 lat
W przypadku grobów ziemnych, zgodnie z obowiązującym prawem, grób nie może być użyty do ponownego chowania przed upływem 20 lat od ostatniego pochówku. Jednakże, istnieją sytuacje, które pozwalają na wcześniejsze przeprowadzenie ponownego pochówku. Poniżej przedstawiamy wyjątki i ograniczenia związane z tą kwestią.
Groby murowane – Ponowny pochówek w grobach murowanych, przeznaczonych do pomieszczenia zwłok więcej niż jednej osoby, może odbyć się wcześniej niż po 20 latach. W takich grobach, zwłoki są chowane w specjalnych komorach, które są kolejno zapełniane. Gdy wszystkie komory zostaną zapełnione, można rozważyć ponowne użycie wcześniejszych, o ile upłynął okres 20 lat od ostatniego pochówku.
Chowanie urn – Przepisy dotyczące 20-letniego okresu oczekiwania nie mają zastosowania również do chowania urn zawierających szczątki ludzkie powstałe w wyniku spopielenia zwłok. W przypadku urn, ponowny pochówek może odbyć się wcześniej niż po 20 latach, jeśli istnieje zgoda zarządu cmentarza oraz rodziny zmarłego.
Umowy przedłużające termin – Istnieje możliwość zawarcia umowy z zarządem cmentarza, która przedłuża termin, przed upływem którego nie wolno użyć grobu do ponownego pochowania. W praktyce oznacza to, że rodzina może zabezpieczyć grób przed wcześniejszym ponownym użyciem, nawet jeśli upłynął już 20-letni okres.
Warto zwrócić uwagę na ograniczenia związane z ponownym pochówkiem przed upływem 20 lat:
- Wzbronione jest ponowne użycie grobów, które mają wartość pamiątek historycznych lub wartość artystyczną. W takich przypadkach, groby są chronione ze względu na ich znaczenie dla kultury i historii, a ponowny pochówek nie jest dopuszczalny.
- W przypadku istniejących grobów murowanych, dopuszcza się chowanie zwłok osób zmarłych w ciągu 20 lat po wydaniu decyzji o zamknięciu cmentarza. Przy zmianie przeznaczenia terenu cmentarnego przepis art. 6 ust. 4 ma zastosowanie również do zwłok pochowanych w tym dwudziestoletnim okresie.
Add Comment